Nội các giàu nhất lịch sử Mỹ
Tổng thống đắc cử Donald Trump đã tập hợp đủ các tỷ phú và triệu phú để lấp đầy những vị trí chủ chốt trong chính quyền mới. Quá trình đề cử này dường như mỉa mai chính lời kêu gọi của ông đối với tầng lớp lao động trong suốt chiến dịch tranh cử， khi ông công khai chọn những tỷ phú giàu có cho các vị trí quan trọng， trao cho họ quyền cắt giảm chi tiêu công - nguồn tài chính mà nhóm người nghèo và dễ tổn thương nhất đang phụ thuộc.
Ít nhất 11 ứng viên đảm nhận các vị trí chiến lược khi ông Trump trở lại Nhà Trắng đều là tỷ phú， vợ/chồng tỷ phú， hoặc gần đạt đến ngưỡng đó. Kết quả là ông Trump đã tạo ra chính quyền giàu nhất trong lịch sử Mỹ， với tổng giá trị tài sản ước tính 340 tỷ USD tính đến đầu tuần này， trước khi ông Trump bổ nhiệm thêm ít nhất 3 tỷ phú nữa， theo Guardian.
Khối tài sản khổng lồTài sản của đội ngũ mới dễ dàng vượt xa nội các đầu tiên của ông Trump sau chiến thắng năm 2016 - khi đó đã được coi là nội các giàu nhất lịch sử Mỹ. Nội các năm 2016 bao gồm những nhân vật giàu có như cựu Ngoại trưởng Rex Tillerson - cựu CEO ExxonMobil， và cựu Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross - nổi tiếng nhờ tái cấu trúc các công ty phá sản.
Khối tài sản khổng lồ của nội các mới càng làm nổi bật sự đối lập với chính quyền đương nhiệm dưới thời Tổng thống Joe Biden， với tổng tài sản chỉ khoảng 118 triệu USD. Ông Trump từng nhiều lần chỉ trích chính quyền Biden đại diện cho tầng lớp tinh hoa tham nhũng， lừa dối người lao động Mỹ.
Nhân vật nổi bật nhất trong nội các của ông Trump là tỷ phú Elon Musk - doanh nhân đứng sau Tesla và SpaceX， và là người giàu nhất thế giới.
Cùng với ông Vivek Ramaswamy， một doanh nhân công nghệ khác được cho là sở hữu tài sản ít nhất 1 tỷ USD， tỷ phú Musk được giao nhiệm vụ dẫn dắt cơ quan mới mang tên "Bộ Cải thiện Hiệu quả Chính phủ" (Doge)， với sứ mệnh cắt giảm các khoản chi tiêu công lãng phí.
Tỷ phú Musk cam kết sẽ cắt giảm 2.000 tỷ USD từ ngân sách quốc gia. Song ông không giải thích chi tiết về cách thức hay thời gian thực hiện， dù đã cảnh báo điều này có thể gây ra “những khó khăn kinh tế tạm thời”.
Cả ông Musk và ông Ramaswamy đều không cần Thượng viện Mỹ phê chuẩn， vì Doge không phải cơ quan chính phủ chính thức.
Ông Trump không hề ngần ngại khi đề cử các tỷ phú vào nội các mới， dù đội ngũ này sẽ phải trải qua các phiên điều trần công khai tại Thượng viện， nơi tài sản của họ có thể trở thành vấn đề tranh luận.
Nội các mới của ông Trump sở hữu khối tài sản vượt xa nội các trong nhiệm kỳ đầu tiên. Ảnh: Reuters.
Trong số những gương mặt mới trong chính quyền Trump có bà Linda McMahon， cựu giám đốc điều hành WWE， được đề cử làm Bộ trưởng Giáo dục. Chồng bà， ông Vince McMahon， có tài sản ước tính 3 tỷ USD.
Ngoài ra còn có Thống đốc North Dakota Doug Burgum được đề cử làm Bộ trưởng Nội vụ， ông Howard Lutnick - CEO của Cantor Fitzgerald - được đề cử làm Bộ trưởng Thương mại， và ông Scott Bessent - cựu quản lý quỹ đầu tư của Soros - được chọn làm Bộ trưởng Tài chính.
Tổng tài sản của riêng nhóm này lên đến 10，7 tỷ USD， nhiều hơn 4，5 tỷ USD so với nội các đầu tiên của ông Trump.
Ông Charles Kushner， cha của Jared Kushner - con rể ông Trump， được đề cử làm đại sứ Mỹ tại Paris. Ông Warren Stephens， lãnh đạo một ngân hàng đầu tư， được đề cử làm đại sứ Mỹ tại London. Trong khi đó， ông Jared Isaacman - doanh nhân và phi hành gia thương mại - sẽ đứng đầu NASA， và bà Kelly Loeffler - cựu thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa - sẽ lãnh đạo Cơ quan Quản lý Doanh nghiệp Nhỏ.
Ông Steve Witkoff， trùm bất động sản và bạn chơi golf của ông Trump， cũng được chọn làm đặc phái viên Trung Đông. Tài sản của ông Witkoff được ước tính khoảng 1 tỷ USD.
Chủ tịch công ty công nghệ tài chính Fiserv Inc. Frank Bisignano hiện được đề cử đứng đầu Cơ quan An sinh Xã hội， chịu trách nhiệm quản lý lương hưu và phúc lợi cho người nghỉ hưu. Ông Bisignano hiện sở hữu khối tài sản khoảng 974 triệu USD.
Ông Trump cũng được cho là đã đề cử tỷ phú Stephen Feinberg cho vị trí Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Tỷ phú Feinberg là một nhà đầu tư tư nhân， đồng chủ tịch Cerberus Capital Management， với tài sản cá nhân ước tính 4，8 tỷ USD tính đến tháng 7 năm nay. Song chưa rõ ông Feinberg có nhận lời hay không.
Cử tri vỡ mộng?Suốt chiến dịch tranh cử， ông Trump đã liên tục sử dụng các thông điệp dân tuý “vì mọi người” để thu hút tầng lớp lao động， song sự ưu tiêu của ông đối với giới giàu có chưa bao giờ thay đổi.
Tỷ phú Elon Musk được cho là nhân vật nổi bật và giàu có nhất trong chính quyền Trump sắp tới. Ảnh: Reuters.
Từ lâu， các nhà phân tích đã chỉ rằng ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump - người luôn tự hào phô trương danh hiệu tỷ phú - đang cố gắng khai thác sự bất mãn của người dân về tình trạng thu nhập và mức sống đình trệ. Ông Trump liên tục đưa ra những lời than phiền về tình trạng mất việc trong ngành công nghiệp， cũng như các thỏa thuận thương mại mà ông cho là đã gây hại cho người lao động Mỹ.
“Theo Cục Thống kê Lao động， tiền lương thực tế của tầng lớp lao động Mỹ đã đình trệ hoặc giảm sút kể từ đầu những năm 1980， đặc biệt khi các ngành công nghiệp chuyển cơ sở ra nước ngoài. Điều này có thể giải thích sức hấp dẫn của ông Trump đối với tầng lớp lao động”， ông Matthew King， nghiên cứu viên tại Quỹ Marshall Đức， viết trong một bài đăng trên blog.
Vị chuyên gia lập luận ông Trump có thể khai thác những lo lắng của tầng lớp lao động vì ông “hiểu rằng niềm tự hào vào Chúa， gia đình và đất nước sẽ vang vọng theo cách mà các thông điệp cấp tiến của những ứng viên khác không làm được”.
Trong khi đó， ông David Kass， Giám đốc điều hành tổ chức “Bình đẳng thuế cho người Mỹ” (Americans for Tax Fairness)， nhận định với việc thành lập “chính phủ của tỷ phú và vì tỷ phú”， mục tiêu của ông Trump và nội các là thực hiện các đợt cắt giảm thuế lớn cho giới siêu giàu， đổi lại bằng việc cắt giảm các dịch vụ công như giáo dục， an sinh xã hội và chương trình chăm sóc sức khỏe cho người có thu nhập thấp.
“Cử tri muốn có sự thay đổi. Nhưng tôi nghĩ rồi mọi người sẽ nhận ra đây không thực sự là điều họ muốn: ‘Người giàu đã đủ giàu và không cần thêm các khoản cắt giảm thuế. Thay vào đó， tại sao không giúp đỡ chúng tôi?’ Tôi cho rằng sẽ có một phong trào phản đối lớn đối với chính sách (cắt giảm thuế) này”， ông nói.
Tuy nhiên， ông King cảnh báo sức hút của ông Trump có thể vượt qua sự ghen tỵ đối với giới giàu có.
“Tôi vẫn tin rằng sức hấp dẫn đối với tầng lớp lao động sẽ cho phép ông Trump tiếp tục khai thác họ trong khi chuyển lợi ích đến tầng lớp tài phiệt mới - các doanh nghiệp lớn và các tỷ phú như Elon Musk”， ông viết.
Đọc để hiểu rõ hơn lịch sử nước Mỹ
Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Lẽ thường" - cuốn sách của tác giả Thomas Paine được xuất bản lần đầu vào năm 1776 và đã có vai trò quan trọng trong thời kỳ lập quốc của Mỹ. Cho đến hôm nay， cuốn sách vẫn còn nguyên giá trị lịch sử đối với những ai quan tâm đến lịch sử nước Mỹ.